مساحة للرأى

منال الاتربى : مشاهدينا السلام عليكم واهلا بكم وحوار يتجدد فى مساحة للراى سخونة الاحداث والعملية الانتخابية افرخت حالة من الفصام السياسى نعم الفصام السياسى اعراض الحالة دى بقى ايه اعراضها الحديث بكثرة عن الديمقراطية التى لا نمارسها الا حين نتفق مع المصلحة لكن لو تعارضنا مع المصلحة دى ننكرها على الاخرين اعراضها بردوا الاصابة بفقدان الذاكرة وتعمد نسيان التاريخ جلب الذات والاستمرار فى سكرة الحاضر يعنى ما نبصش للمستقبل نفضل باصين للحاضر اعراضها كذلك التباعد الشديد بين النخب والقاعدة الشعبية عشان القضية دى غاية فى الاهمية كان علينا ان احنا يكون معانا النهاردة الدكتورة فيفيان احمد فؤاد استاذ علم النفس السياسى نرحب بك ضيفة كريمة علينا دكتورة فيفيان اهلا
د.فيفيان احمد فؤاد : اهلا بحضرتك
منال الاتربى : متهيأ لى ان احنا سمعنا عن علم النفس بشكل عام لكن علم النفس السياسى ماذا يعنى يدرس سلوك
د. فيفيان احمد فؤاد : علم النفس السياسى شوفى اى مصطلح فى علم النفس يعنى بادرس سلوك سيكولوجى علم نفس بيعنى العلم الذى يهتم بالدراسة العلمية وسلوك الافراد فى مختلف المواقف بهدف اما هدف سلوك والتنبؤ به او التحكم فيه فده التعريف الرئيسى لا علم نفس فى الدنيا اما كونه يتعلق بكونة سياسى فهذا يعنى انه يتناول الاحوال السياسية وكل مواقف مسار العملية السياسية من ابداع ومن متغيرات بتطرح على الحالة السياسية من داخل اى مجتمع سواء على المستوى المحلى او على المستوى الدولى
منال الاتربى : يبقى الفترة اللى احنا عايشينها دى اكيد محتاجين حضرتك تكونى معانا
د.فيفيان احمد فؤاد : انشاء الله
منال الاتربى : اهلا بيكى دكتورة فيفيان احنا هنتكلم عن الديمقراطية فى مصر بالتحديد هل هى ممارسة ام كلام وحوارات
د. فيفيان احمد فؤاد : الديمقراطية اما هى فى زى اى دولة اخرى هى اما بتتعرف كما يقولون انها فكرة المشاركة فى صنع القرار وان القرار يكون بارادة حرة للمجموعة التى يخصها القرار لانها مش مجرد سلوك سياسى بتتخذ فى المواقف الاعتيادية لاختيار رئيس جمهورية ولكن حتى داخل الاسرة الصغيرة عشان نناقش مصلحة اوعشان ناخد قرارعشان نروح مصيف هناكل ايه هنزور مين او هنقضى وقتنا ازاى عشان ابينة بشكل ديمقراطى معناة المشاركة بدون احراج المجموعة التى سيعم عليها هذا القرار سواء تستفيد منه او تتضرر منه تكون مشاركة فى صنع القرار اما المقصود بالديمقراطية على المستوى السيكولوجى فى علم النفس السياسى
منال الاتربى : الناخب المصرى نحلله ازاى سياسيا
د. فيفيان احمد فؤاد : ماهو الناخب المصرى زية زى اى ناخب فى اى دولة اخرى ولكن احنا لما الظروف اللى احنا مرينا بيها لازم ما بتقدريش تنكرى التاريخ السابق اللى عاشة هذا الناخب فى ظروف تنشئته تنشئة سياسية او اجتماعية احاطت به عشان تخلقى منه مواطن يقدر ان هو يدلى بصوتة او يكون راى او ما يكونش يعمل ايه الظروف المحيطة به الظروف البيئية اللى هى بتدخل فى صنع القرار وفى التاثير على صنع قرار الافراد وبتدخل فى سلوكياتهم بشكل عام فى قسم الدراسات النفسية ان الفرد عبارة عن تكوين جسمانى وسلوك وحالات نفسية اوتوترات نفسية التكوين الجسمانى عبارة عن موروث جينى يرثة جسميا من الوالدين او من الاسرة اما فيما يتعلق بالموروثات السلوكية فهى بتكون نكتسبة من البيئة الجزء اللى احنا بنتكلم عليه النهاردة المتاثر بعوامل التنشئة الاجتماعية متاثر بالظروف اللى عاشها الفترة اللى عاشها متاثر بمجموعة الاحداث اللى مرت عليه لانوا طبعا مع اختلاف الاجيال كان ممكن انوا يعرف الديمقراطية بالشكل اللى احنا فيه دلوقتى واللى الاجيال اللى جاية بعدنا هتتعامل بنفس الشكل ولا جيلنا احنا يعنى اكيد كل جيل له موصفات معينة وفقا للظروف البيئية اللى عاش فيها وفقا للممارسات اللى تعرض لها فايمكن فى البداية فى نا س انا صادفتهم قالوا لى ودول الطلبة اللى انا بادرس لهم فى الجامعة او اللى اتخرجوا بيقولوا لى احنا منعرفش الا بابا مبارك احنا اتولدنا ما شفناش غيرة هما كلهم سن 22 – 23 مبارك معانا 30 سنه
منال الاتربى : طيب هما بالنسبة لهم اتولدوا وكبروا
د. فيفيان احمد فؤاد : انتى لو جبتى واحد وعرفوا ده الرئيس خلاص
منال الاتربى : بالظبط
د. فيفيان احمد فؤاد : انتى لو جبتى واحد خلفيتة فى امريكا بس عيشتية فى مصر فى حى شعبى هيطلع بالمواصفات بتاعة الحى الشعبى برغم ان هو جيناته امريكية او ان انتى عيشتيه فى اى بلد اخرى يعنى مش مقصود امريكا بالتحديد يعنى فرغم كده انا عايزة اوصل انه اللى هياثرفى السلوك فى النهاية هو الظروف اللى نشا فيها هذا الشخص الظروف اللى نشا فيها الجيل اللى طالع كلة هى فكرة نفذ وبعدين اعترض اعمل اللى يتقال لك
منال الاتربى : نفذ والا ما تعترضش خالص
د. فيفيان احمد فؤاد : ما هو اعترض شكلين ما هو اعترض على الورق بس احنا بردوا هنعمل اللى احناعايزينة
منال الاتربى : بدليل ان احنا وكانناعندنا ديمقراطية
د. فيفيان احمد فؤاد : بالضبط احنا كان عندنا صورة ما من الممارسات الزائفة من الديقراطية ومن الحرية ولكنها مكنتش بدليل ان انتى كنتى بتقعدى تتقاضى فى المحاكم بالعشر سنوات وما بتوصليش لحل فى الاخر وانك لما تشتكى فلان يقولك ازاى يشتكى رئيسة لما بتيجى تشتكى رئيسك بتتحولى الى متهمة وتبقى عندك مجموعة من الادانات انت يمكن مكنش عندك علم بيها بس ده موجود فى العهد السابق احنا لسه ما عرفناش العهد الجديد هيبقى فيه ايه شكلة ايه
منال الاتربى : دكتورة لو سمحتى لو جينا نطبق الكلام ده على الناخب المصرى خاصة فى المرحلة اللى احنا بنعيشها دلوقتى
د. فيفيان احمد فؤاد : لو جيتي للناخب المصرى انت عندك انت تدى حق الانتخاب للى تم الوصول لسن الرشد ومفتوحة حتى 18 سنه ماهوده سن الرشد القانونى هتلاقى انوا عندك اجيال كتير الاجيال اللى عاشت حقبة مبارك وماشفتش غيرة اجيال عاشت جزء من اللى موجود اجيال عاشت ايام انور السادات وجمال عبد الناصر ومبارك اكيد هتلاقى كل جيل فيهم له ايدولوجية مختلفة له عقيده مختلفة له تاثيرات مختلفة ولكن الكل بيشترك فى انوا يبحث عن حاجات مشتركة بينهم اللى هى العدالة الاجتماعية الحرية الديمقراطية اللى احنا لسة انا باعتبر ان احنا فى اولى خطواتها ولسة فى اول سلمة فيها ما باعتبرش ان احنا لسه صعدنا احنا صحيح عملنا الثورة واحنا صحيح عايزين نمارس الديمقراطية ولكن فى بعض العيوب بتشوب ممارسة الديمقراطية فى الفترة الحالية يعنى وان هو انك انتى بتتعرضى انا ما اقصدش المس حد بعينة انا اقصد اتكلم عن عيوب موضوعية هى انك بتتعرض لمعلومات متعارضة من وسائل الاعلام الخاص والحكومى ده بيقول حاجة
منال الاتربى : متضاربة
د. فيفيان احمد فؤاد : متضاربة واحيانا متعارضة فهنا بتخلقى حالة من عدم الاتفاق فى ذهن الناخب مش عارف ايه الصح وايه الغلط انتى تيجى تقولى له فلان كويس يروح مع حد تانى يقول فلان وحش فايبقى عمال يتخبط حتى ده فى الظروف فى التنشئة لما يبقى فى طفل فى داخل اسرة الام بتبيح حاجة ، الاب بيحرمها وده بيقول كلام وده بيقول كلام بيطلع حد متخبط جدا فابينشا بين توترات موجوده داخل المجتمع سببها عدم الاتساق فى المعلومة وفى نفس الوقت طبعا كل مرشح بيحاول يزين نفسة باكبر قدر من التزيين وباكبر قدر من المزايا بحيث انه يجذب له اكبر عدد من الناخبين
منال الاتربى : لكن هذه الشوائب يا دكتورة تجعلنا نقول ان احنا فعلا مش اد الديمقراطية فعلا
د. فيفيان احمد فؤاد : مفيش حاجة اسمها مش اد الديمقراطية فى سلوك الانسان مفيش مستحيل فى حاجات محتاجة مدى طويل انا شايفة ان انت تتعلميها زى ما بتعلمى ابنك الكتابة والقراءة وهو لسه طفل صغير ما بيجدش القراءة والكتابة الا بعد كام سنه بردوا احنا مش هنجيد الديمقراطية غير بعد كام سنه ولكن انا باعتبر انوا شرف لينا ان نخوض تجربة الديمقراطية لو بحتى بعض العيوب وبعض الشوائب المعيوبة حاليا فا يكفينا ان احنا نلنا شرف المحاولة ويكفى ان احنا عملنا خطوة اناباعتبرها خطوة تقدمية مهمة جدا وباعتبرها انها بداية اصلاح ماهو مش ممكن هيتم اصلاح مجتمع كامل فى يوم وليله مش هتقدرى تصلحية فى ساعتين والا حتى فى عشر سنين لان من اصعب الحاجات اللى انت بتغيريها فى شخص معتقداته وافكاره وسلوكياته لانها شبكة متشعبة متفاعلة مع مجموعة من ا لعلاقات بتدخل مع بعضها قدرات شخصيتة قدراته العقلية معتقداتة خبراته السابقة وكذا وكذا عوامل كتير بتدخل فعشان تفكى الارتباط وتعيدى تكوينة مرة تانية انت محتاجة انك تقدمى المعلومات وتثبتى بالواقع الفعلى انوا المعلومات القديمة مش هىصح او التجربة اللى انت خضتها كان فيها عيوب علشان تتفاداها فى الفترة القادمة انا شايفة ان ادائنا بيتحسن يوم بعد يوم يعنى انتى لو رجعتى لورا سنه هتلاقى او سنه ونص هتلاقى ان احنا فى بدايات الثورة كان عندنا سلوكيات متخبطة كثيرا كانت فيها اضطرابات عالية جدا من الخسائر واضطرابات عالية جدا فى الممارسات السلوكية الخاصئة بالديمقراطية النهاردة ابتدينا نرشد سلوكياتنا شوية على طول المدى سياسيتنا دى هتبقى فيها اداء يوم بعد يوم هيبقى افضل
منال الاتربى : احنا بنتكلم فى الواقع يا دكتورة فى واقع دلوقتى هو الانتخابات الرئاسية واثبتت للاسف وجود فجوة من القوى السياسية والقاعدة الشعبية رايك حضرتك كيف وجدت هذه الفجوة وهل هى بتتسع
د. فيفيان احمد فؤاد : شوفى الفجوة بتيجى دايما يا من نقص المعلومات يا من تعارضها يا اما انوا المعلومات اللى عندنا مش كافية يا اما انها متناقضة مع بعضها احنا محتاجين انوايبقى فى توحيد للمعلومات وفى مصداقية ما ينفعش ان احنا نفضل نقول للنا س كلام مش صح او احنا نفرد قوى باقعد اتفرج على بعض البرامج بلاقى ان حتى الضيوف محملين بشحنة من التوتر تخلى حتى اللى قاعد بيتفرج مش واصلة له غير الانفعالات وقدر قليل قوى من المعلومات واصل
منال الاتربى : هل مطلوب فرض وصاية على الجمهور
د. فيفيان احمد فؤاد : لأ المطلوب انك انتى عارفة انا عايز اشبهها لك باية لما تيجى تشرحى لابنك درس وانتى عمالة متنرفزة وبتتخنقى هيستوعب10 % لكن لما هتشرحى له بهدوء وواحده واحده هيستوعب 80% لان مفيش استيعاب 100% لكن احنا فى علم النفس السياسي ملوش فى اى مجال من المجالات فى انوا يعنى انت فى النهاية بتتعامل مع انسا ن ومع كائن حى وعلم النفس معنى فى الاساس بدراسة سلوك اى انسان عشان يعدلة عشان يفهمةعشان يتنبا به عشان حاجات كتير فا انا متصورة ان لو احنا ابتدينا نتعامل مع الجمهور المصرى بدرجة من الهدوء وبدرجة مامن الاسترخاء وفى تناول المعلومة وفتح باب الحوار اللى عارفة اللى احنا بنشبة بحوار الصداقة كده
منال الاتربى : نعم
د. فيفيان احمد فؤاد : هو افضل بكتير من الحوار القائم على التعصب او القائم على التوترات الغير معروبة لانها هتفقدك جزء من مصداقيتك وهتفقدك وقت وجهد انتى فى غنى عن انوا يضيع منك يعنى انت ممكن تعلمى حد بهدوء حاجة فى فترة قصيرة نفس الحاجة دى هتحتاجى فترة اطول كتير جدا لوانتى اتوترى ولوخدتيها بتوترات عالية تخلى اللى قدامك كمان استيعابه لها اقل
منال الاتربى : ده بشكل عام يا دكتورة ولكن لو نظرنا الى الناخب المصرى اوالمواطن المصرى بشكل عام هل هو صاحب مزاج خاص
د. فيفيان احمد فؤاد : شوفى بشكل عام المواطن المصرى مش هنقول لما بيجى ينتخب بيبقى فى حاجة من الحيرة بيبقى فى حالة من ترتيب المعلومات ذهنيا او حالة من التناول الذهنى الشعب المصرى بطبيعتة ذكى جدا يعنى تقريبا بطبيعية الشخصية المصرية ذكية جدا بدليل ان افضل عامل حرفى هو العامل المصرى اى حاجة فيها ذكاء اى حاجة فيها تشغيل الذهن المصريين بيثبتواتفوق فيها انت لما بتيجى تبصى على مستوى الدولة العربية اكبر عمالة بيتم الاستعانة بها على سيبل الاعارات على سبيل السفر على سبيل التعاقدات هى العمالية المصرية على كافة المستويات على مستوى استاذ جامعة كمدرس كمهندس وعندنا نماذج كتير دكتور مجدى يعقوب ودكتور زويل كل دول مصريين فده مهم جدا ده بيثبت ان المواطن المصرى هو شخصية ذكية جدا فا ما ينفعش ان انتى تقولى لها معلومات خاطئة وما ينفعش تضحكى عليها طيب انا هنا لما اجى اقول الناخب المصرى الناخب المصرى ده له لابد ان يكون مرشح على قدر ما تركيبة يشد الناخب يجذبه له مش انوا يطرده من عنده
منال الاتربى : ويلبى احتياجاتة ايضا
د. فيفيان احمد فؤاد : شوفى احنا لازم نؤمن ان فى احتياجات عامة وفى احتياجات نوعية الاحتياجات العامة اللى بيتفق عليها اكبر قدر ممكن من الناس الاحتياجات النوعية هى ظهرت مظاهرات فئوية فى بداية الثورة ولسة فى جزء منها دلوقتى فئة من الناس عايزة تحصل على شقق لكن المطالب العامة هى اللى احنا بنتكلم فيها لما بتيجى تتكلمى على الناخب المصرى الناخب المصرى بطبيعته عنده شموخ وعنده كرامة وعنده عزة نفس يعنى مهما كان ظروفنا ضاغطة ما بنتكسرش فمن الممكن يكون كان مضغوط فى الفترة السابقة فعايز يعبر عن راية احنا محتاجين من ناحية
منال الاتربى : هل هى دى الشخصية الفرعونية
د. فيفيان احمد فؤاد : لأ ما اقدرش اقول انها فرعونية هى الشخصية بشكل عام انوا مع السنين ومع الوقت كل مدى بتظهر اجيال لها سماتها ولها خصائصها الذهنية ولها خصائصها الجسمية فمش عايزة نقول انها فرعونية
منال الاتربى : بتضاف لها اشياء وتختفى اشياء
د.فيفيان احمد فؤاد : اه ما حسب متغيرات العصر وحسب متطلباتها فا الشخصية المصرية على طبيعتة هو محتاج انو يكون عنده حد صادق محتاج ان هويكون صاحب قرار احنا دايما محتاجين الناس وهى بتاخد قرارتها اسمحى لى لازم تكون الخلفية شديدة الوضوح لان الشخص مش مجرد معلومات بمتورة ولا معلومات مبينة يعنى احنا فى كثير من الاحيان وده يمكن لاحظناه فى الفترة اللى فاتت ده اترشح للانتخابات وفى ملعومات ما نزلتش طب ماكان من الاول ان احنا نعرض الداتا كاملة بعد كده نبتدى ننتخب هل هنا فى بالضرورة انك انت بتنتخبى ناخب المعلومات بتعتهم ناقصة وبعد شوية تكتشفى ان لهم بيانات تانية اصلها من باب اولى ان انا اقدم هذه المعلومات لانها كانت هتخلى الانتخاب افضل او كانت هتخلى الاختيار هيبقى افضل فا انا شايفة ان احنا نحترم ذكاء المواطن المصرى ونحترم حقة فى انتخاب رئيسه بعيداعن التحليلات الحزبية او بعيدا عن التحيزات اللى على المستوى الاكبر ونسيبة هواللى يقرر لما يبقى هو صانع قرارة يتقبل الشخص اللى هو اختاره وتظهر ان كانت ايه هى عيوبة او ايه هى مزاياه فا فى النهاية هو قراراة اما اذاجه شخص يختار الحاجة اللى هيكلها واللى هيلبسها لما بطنة توجعه يبقى هواللى اختار ولو جه يكلها واتبسط بيها خلاص فهى المسالة هنا فكرة الارادة الحرة احساس الارادة الحرة للمواطن المصرى
منال الاتربى : طب احنا هنتوقف يا دكتورة ونرجع مرة تانية لحضرتك مشاهدينا يكتمل بنا الحوار مع الدكتورة فيفيان احمد فؤاد بعد هذا التقريرانتظرونا
تقرير
المشهد الانتخابى لايزال حاضرا ويقول محمد خير فى التحرير ان التوقعات المتشائمة تعطى نتائج سيئة والتوقعات المقلقة فى التساؤل نتائجها ايضا ويطلق وليد همام فى الجمهورية التساؤلات نفسها وربما على المدى القصير الصراعات الطائفية السياسية وقصر النظر والمصالح المحدودة
عماد الدين حسين فى الشروق يطالب المتفرقون بممارسة رياضة التعالى على الشعب وقرأة الواقع جيدا مع التفكير فى حلول عملية غير عاطفية حتى لا يتم اسقاط الثورة نهائيا وبدون تردد
يقول محمد بركات فى الاخبارعجبا لامر المتحدثين ليل نهار عن الديمقراطية ثم يضربون عليها اذا اتت رياحها بما لا تشتهى سفنهم
اما كريم عبد السلام فى اليوم السابع يرى ان ما حدث على مدى الايام الاضية ماهوالا ترك السبيل الوحيد للخروج من نفق المرحلة الانتقالية فقد نزل كل طرف صاحب مصلحة ومعة انصارة ليعلن الانتخابات وانه احق بالسلطة وخيراء السياسة كماهو منشور فى الدستور يعلنون الخروج على نتيجة الانتخابات النزيهة عبث سياسيى ويطالبون الشعب بالتصويت فى جولة الاعادة لتكتمل الثورة واخيرا يرى الشاعر الكبير فاروق جويدة يقول فى الاهرام يبدو اننا لم نفهم بعد المعنى الحقيقى للديمقراطية التى تحترم الصندوق او حرية الراى والحوار
فاصل
منال الاتربى : مشاهدينا عدنا اليكم والحوار يتواصل مع الدكتورة فيفيان احمد فؤاد استاذ علم النفس السياسى كلية الاداب جامعة حلوان دكتورة الناخب المصرى عايش فى حيرة واحنا كلنا معاه وسائل الاعلام بتقول كلام مع وضد المرشح الاول ومع وضد المرشح الثانى كيف الخروج من هذه الحيرة
د.فيفيان احمد فؤاد : المسائل محتاجة مزيد من التوضيح اكثر من لديهم مشكلة ان فى قضية هتنظر وهيتحكم فيها فى شهر 6 وطبعا الناس مش عارفة دلوقتى والاختيار هيبقى مابين اتنين مرشحين والا فى واحد هيستبعد والا فى حد تالت هيدخل الامور مازالت غير واضحة وده بيزود التوترات بيزود الحيرة فى اتخاذ القرار وفى ناس كثيره بتقول ان انا يا اما مش هروح الاعادة او هروح ابطل صوتى بان انا اعلم على كذا واحد يعنى احنا محتاجين ان احنا نقدم معلومات كثيرة و جدا وواضحة شديدة الوضوح عن اللى هيتم ما بينهم الاعادة ونحاول ان احنا نخلى المواطن يختار شخص ونحثه على ذلك ونطالبة بذلك لان لولم يتم احنا هندخل فى دايرة من التدهور اكثر واكثر وفى نفس الوقت انامتصورة ان اى من يكون اللى هينجح فى جولة الاعادة احنا مش محتاجين ندخل فى مزيد من الصراعات ومزيد من الثورات علينا ان نقبلة وندى له فرصة ان يعمل ثم نقييم ادائة والله لما اداؤة ما يعجبناش ممكن نغيرة لكن ما نحكمش على حد انو كويس غير لما يدخل فى وبعدين احنا عمالين نقول ديمقراطية ديمقراطية ديمقراطية فاذا كانت الانتخابات دى نتيجتها هى عبارة عن ارادة الشعب وان دى عبارة عن اصوات الناس هل معنى كده ان الناس اللى بتطلع تتظاهر فى التحرير امبارح واول امبارح دول كان قصدهم ان هما كانوا عايزين نتيجة محددة ومحدش يعترض طب ما دى مش ديمقراطية بردوا يعنى انا متصورة انوا مجرد ما تطلع نتيجة الاعادة احنا علينا ان نقبل الرئيس القادم ونمنحة فرصة لاثبات وجودة ونفترض حسن النية قبل ان نفترض سوء النية
منال الاتربى : طب حضرتك دكتورة علم نفس نتائج جاءت غير متوقعة للناس هل هما الحيرة والقلق اللى عايشين فيه فعلا شئ طبيعى والا احنا مزودنها شوية
د. فيفيان احمد فؤاد : مهو انا بردوا عاوزة اقول مش متوقعة اصل الاصوات دى جت منين ماهو على حسب اللى اتوجد فى كل وسائل الاعلام الانتخابات مرت نزيهة دون اى شكاوى او اى تشكيك فى نيتجتها او على حسب اللى كانوا بيوزعوا فى الفترة اللى فاتت او اذا كانت دى بتمثل ارادة شعب ماهو الشعب مش قاعد كلة مع بعض فى توقيت واحد فى الكام محافظة والكام مليون او اذا كانت الملايين دى حول فلان وفلان وفلان فانا متصورة انوا ان ابسط قواعد احترام الراى الاخروابسط قواعد قبول الاخر ان انا مش بالضرورة رغبتى انا تتحقق
منال الاتربى : هو يمكن بس وسائل الاعلام خدت الناس لاتجاه اخر
د. فيفيان احمد فؤاد : بالظبط وبعدين
منال الاتربى : جنحت بيهم يعنى
د. فيفيان احمد فؤاد : بالظبط انا مش عايزة ان احنا يعنى ان احنا نجنح بيهم قوى انا اللى كان ديما بيضايقنى ودايما اقول ان محدش يقول عليه السؤال اللى احنا بنسالة انت هتنتخب مين لازم تنتخب فلان انا مش شايفة ان يعنى انا شايفة ان دى حرية شخصية يعنى ان انا اسالك واقولك هوحضرتك هتنتخبى مين فلا بد من ممارسة الحرية والديمقراطية اللى انا باقول عليها يبقى فى جو ديمقراطى مش انا بس اى حد هو يجى يقول هو يعنى الانتخابات هو انا رايح انتخب والاقى فى ناس ماعرفهمش وستات معرفهمش هوحضرتك هتنتخبى مين طب انا حرة
منال الاتربى : هل شايفة حضرتك انوا من الشياكة ان الواحد يسال انت هتنتخب مين ؟
د. فيفيان احمد فؤاد : هى مش
منال الاتربى : والا حرية شخصية ؟
د. فيفيان احمد فؤاد : المفروض احترام اختيارك الخاص بصرف النظر عن الشياكة دا على مستوى الحق الانسانى مواثيق حقوق الانسان الممارسة للارادة الحرة هى معناها ان انا ما حجرش عليكى
منال الاتربى : لا.. اؤثر عليكى واسيبك تختارى
د.فيفيان احمد فؤاد : بالظبط ادامك اسيبك تختارى لكن اقول لك انت ادامك قهوة وشاى ونسكافية اشربى نسكافية لأ امال انا باسالك ليه هو انا بادى لكى اللست ليه ..؟ عشان تختارى اذا انت ما اخترتيش وانا اللى باختار يبقى من البداية انا لغيت ارادتك وده شئ مش لطيف انا باتكلم على حتى ذوقيا باتكلم على مستوى الحقوق الانسانية واحترام كل طرف للاخر
منال الاتربى : مش بالضرورة ان انتى تعزفى نغمة انا عايزة اسمعها
د. فيفيان احمد فؤاد : لكن انا لما اختار لك ماهوده شئ ما يتماشاش مع مزايا حق الديمقراطية
منال الاتربى : اناعايزة استفيد من وجود حضرتك واسالك لو وضعنا الاحداث الحالية تحت مجهردكتورة الطب النفسى تراها ازاى
د. فيفيان احمد فؤاد : الاحداث الحالية انا شايفاها من ضمن احداث الحياة الكبرى اللى هى الثورات او اى حادث كبير بيمثل نقطة تحول فى حياتنا ده بيسمى حدث كبير دايما بيصاحب ضغوط نفسية وضغوط جسمية وضغوط اقتصادية طبعا الضغوط الاقصادية احناعانينا منها كتير من انخفاض البورصة من المشكلات اللى حدثت اقتصادية ضغوط الجهد اللى حدث فى المناقشات وغيرة نيجى بقى على الضغوط النفسية اللى هى فكرة عدم الاتفاق واللخبطة والتوترات وان احنا مش عارفين نحسم معاملاتنا طيب المفروض بقى ان انا مرت عليا سنه ونص ابتدى اهدى واراجع حساباتى وابتدى اكون رايى الشخصى بعيدا عن تاثير التيارات الاخرى وبعيدا عن تاثير كل اللى حواليا ويكون لى ارادة حرة شخصية بتعتى اعبر بيها عن نفسى اللى بترضينى اللى انا شيفاها لان انا متصورة ان فى ظل ارتفاع مستوى التعليم وفى ظل وجود حاجات كتير قوى اللى هى متدخلة لتحديد المصير ولكن فى بعض الممارسات بتشوب الاداءات اللى بتعت زى مثلا ما بيقولوا تمثيل المراة فى البرلمان بعدد قليل جدا من النساء رغم ان النساء او حتى مع الفارق فى النسب الموجودة 40% من المجتمع وحاطت لى مجموعة قليلة جدا من السيدات فى البرلمان ما ينفعش
منال الاتربى : طيب دكتورة انا عايزة حضرتك فى عجالة تعلمينا ازاى نقلل الوقت وازاى نرضى بالنتيجة اللى هتطلع ؟
د. فيفيان احمد فؤاد : شوفى اولا انتى لما تيجى تخدى قرار ما تخديهوش فى اوقات وانت متوترة فيه او فى حاجة مأثره عليكى انت تخدية فى وقت انت حاسبة فيه كل حساباتك لازم يكون عندى معلومات كافية عن الموضوع اللى هاخد بصددة القرارلو هناخد قرار ناحية مرشح وكان عندى بيانات كافية عن هذاالمرشح ولازم يكون عندى معلومات كافية تمكننى من تقييم الموقف دى نمرة واحد نمرة اتنين علينا تعويد انفسنا على قبول الاخر وعلى احترام راى الاغلبية فاذا كانت هناك اغلبية بتميل لمرشح بعينة لا يوجد ما يمنع ان احنا نقبل
منال الاتربى : ارضى به مثلا
د. فيفيان احمد فؤاد : والاهم من ده وده ان احنا لا بنادر بسؤ نية ونبادر بحسن نية المرشح هى اصلا مش عايزة نية لتطوير بلده وندى مساحة لاظهار مناطق القوة لدى المرشحين حتى لو فلان كسب او فلان كسب فافلان ده ندى له فرصة يعمل حتى نستطيع تقييم اداؤة ولكن ما نحكمش عليه ولا نصدر احكاما تعصبية وفيها ازاء وضرر لشخص وبكده عشان ما نبقاش زى يعنى ما بيقولوا اضرينا لا بشكلة ولا مصالحة ولا بصمعتة
منال الاتربى : دكتورة فى نص دقيقة هل انت متفائلة
د. فيفيان احمد فؤاد : نسبيا لانوا التفاؤل هو اللى بيدى الامل هو اللى هتزودنا بالطاقة اللى تخلينا نمارس عملنا وتخلينا ننمى بلادنا وتخلينا نشارك بالفعل فى انتخاباتنا وفى اختيار ناخبنا
منال الاتربى : شكرا يا دكتورة ودائما يبقى الامل فى مستقبل افضل لمصر نشكر الدكتورة فيفيان احمد فؤاد استاذ علم النفس السياسى اهلا بيكى يا دكتورة
د. فيفيان احمد فؤاد : اهلا بحضرتك
منال الاتربي: وعزيزى المشاهد لك خالص الشكر على حسن المتابعة وغدا وقبل نصف ساعة من الان يتجدد اللقاء مع مساحة للراى شكراوالسلام عليكم .